Haarlem óók stad van Metropool Regio Amsterdam

Metropool Regio Amsterdam (MRA) bestaat uit een groot aantal gemeenten, de provincies Noord-Holland, Flevoland en Stadsregio Amsterdam ; nu totaal 36 gemeenten. Haarlem is één van die gemeenten en is niet alleen hoofdstad van de provincie Noord-Holland, maar vervult ook een centrale rol in Zuid-Kennemerland (zoals Alkmaar in Noord-Kennemerland). Bovenstaande atlas geeft een korte introductie in de (uitgebreide) geschiedenis van Haarlem. In 1245 kreeg Haarlem stadsrechten, Amsterdam rond 1300.

Zoals de rivier de Amstel van belang voor Amsterdam is (geweest), zo geldt dit voor de rivier Het Spaarne in Haarlem. Het Spaarne heeft ook veel buitenplaatsen aan de rivieroevers gekend net als bij de Amstel. Beide rivieren lopen door de stad heen en hebben een belangrijke transportfunctie gehad.

Haarlem heeft zich langs de stadsranden ontwikkeld, waardoor een bandvormige stad is ontstaan met een Noord-Zuid lengterichting. De annexaties van 1927 hebben deze vorm mede bepaald. (In Amsterdam is na WO II, het Algemeen Uitbreidingsplan, AUP, uitgevoerd waardoor een zgn. lobbenstad is ontstaan). Bovenstaand boek geeft uitgebreide informatie, ook op detailniveau, over de ontwikkeling van de stadsranden.

Voor wie de voorgaande boeken een beetje teveel zijn of weinig tijd heeft, is de Historische Canon van Haarlem een uitkomst. Met dit boekje kan  men in "sneltreinvaart" door de geschiedenis van Haarlem heen "snellen" en misschien later nog eens een van de andere boeken ter hand nemen.

Dit boek mag in het overzicht niet ontbreken. Vanouds gingen ook Amsterdammers naar Haarlem om de Haarlemmerhout te bezoeken. Nu is de aandacht meer op het winkelaanbod van Haarlem gericht èn Haarlem heeft een mooie binnenstad met een keur aan winkels èn trekt veel kopers uit de omliggende gemeenten aan.

Historische Atlas van Kennemerland

De Historische Atlas van Kennemerland is recent verschenen. De auteur is Ben Speet, onder meer bekend van de  Historische Atlas van Haarlem. Het boek is een uitgave van Vantilt/Noord-Hollands Archief en bevat vele kaarten met een omvang van 82 pagina's. Boekhandel A. Vernout, Warmoesstraat 10, Haarlem, gespecialiseerd in de regionale geschiedenis van Haarlem en Kennemerland is één van de verkooppunten. De prijs bedraagt 24,50 €, na 1 februari 29,50 €.

Van de vele kaarten in het boek geeft bovenstaande foto een detail weer van een Russische kaart van het havengebied van IJmuiden. De kaart is in 1975 gemaakt door de generale staf van (toen) de Sovjet-Unie. De kaart sluit het boek af, maar is nu weer actueel misschien, gezien de huidige politieke ontwikkelingen.

Vorig jaar is bovenstaand boek verschenen. Het boek van Ben Speet geeft dit boek een extra dimensie door het vele kaartmateriaal, dat in dit boek ontbreekt. De focus van het Grote Geschiedenisboek van Kennemerland ligt op andere onderwerpen. Beide boeken vullen elkaar perfect aan.

Hart van Kennemerland is een collectors item. Wie dit boek er ook nog bij heeft, bezit een soort trilogie van Kennemerland. Zeker een collectie, die de moeite waard is, maar wel voor de (deskundige) liefhebber.

Elswout ... het boek is er!

Over buitenplaats Elswout (vroeger landgoed Elswout genoemd) is veel gepubliceerd (o.a. door Staatsbosbeheer), maar er is nooit een boek geschreven, dat Elswout in brede zin voor het voetlicht brengt. De heer H. Schous uit Haarlem heeft de primeur voor het boek -Elswout Van buitenplaats tot wandelbos-, uitgegeven door uitgeverij Loutje te Haarlem. De oplage bedraagt 1000 exemplaren en is o.a. te koop bij boekhandel A. Vernout, Warmoesstraat, Haarlem. Het boek is echt een must voor de liefhebbers/bewonderaars van buitenplaats Elswout. Het lezen van het boek roept reacties op als: O ja, dat is waar ook; volgende keer toch nog eens goed kijken etc.

Het boek kan ook uitnodigen tot verdere verdieping in de geschiedenis van buitenplaats Elswout. Dit boekje, geschreven door jhr. F.J.E. van Lennep (de bekende familie) is daar een voorbeeld van. Het geeft ook een kijkje in de toenmalige bancaire wereld.

 

Als afsluiting een brochure over de ontwikkeling van Buitenplaats Elswout. Een publicatie van de Rijksdienst voor de Monumentzorg, nu Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Het boek van de heer H. Schous maakt heel wat los, dat is de kracht van zijn boek.

Helaas heeft mevr. N. de Jong-Schouwenburg-Brandt de publicatie van het boek niet meer mogen meemaken. Een interview met haar in het dagblad Het Parool, door Mary-Ann Lindo, 14 mei 1992, gaf een leuk overzicht van het reilen en zeilen op buitenplaats Elswout.

Zandvoort 2014 - Summer is over

Het is weer zover, de zomer is voorbij en de meeuwen hebben weer het rijk (bijna) alleen.

Rust, alleen rust, zelfs geen speurders met metaaldetectoren voor munten en sieraden; je weet maar nooit wat je vindt.

Als het de komende herfstvakantie redelijk weer is, dan is deze leegte weer snel verdwenen.

Alleen de dynamiek van de zee verandert nooit.

Wat altijd fascineeert is de lichtval over de duinen. Boven de strandzijde, onder richting de binnenduinen.

Richting IJmuiden staan de windmolens als sterren aan de hemel, zo lijkt het wel. Mooi is anders.

Nog een paar voorbeelden van de zandsculpturen, de gebruikelijke jaarlijkse wedstrijd. Dit is een zand schulpcultuur van een Nederlandse artiest.

Op het Kerkplein en ook nog eens vlak voor de de kerk, staat de sculptuur van een Britse artieste. Wel heel apart!

Koningshof en de make-over

De vernieuwing/make-over van Landgoed/Buitenplaats Koningshof is eigenlijk begonnen met de verkoop, verbouwing en bewoning van de villa (pand 36). Wat is er gebeurd met het "Fransche" liftje?

De parkeerplek is aanzienlijk verbeterd en er is een nieuw wandelpad rondom de weide aangelegd.

Toegang tot het wandelgebied via de route van de villa is afgesloten. Deze route loopt nu via de paardenstal. Overige routes zijn ongewijzigd gebleven.

Dit bord geeft meer informatie over de landschappelijke (her)inrichting en de "filosofie", die daar achter zit.

De bezoeker, die zich wil verdiepen in de nieuwe parkaanleg, wordt op haar/zijn wenken bediend met de vergelijking van het oorspronkelijke ontwerp van Springer en dat van SB-4.

Op de achterzijde van het infopaneel -Werk in uitvoering- staat in compacte vorm informatie over het parkbos van Koningshof.

                 


"Historische" wegwijzers zijn opgeruimd, nieuwe zijn geplaatst.

 

De bekende boom met de zadelzwammen staat er nog bij de nieuwe route rondom de weide.

Ook een waarschuwing voor wie zich niet aan de regels houdt: de boze boom ziet alles!

Wildplassers, bloemenplukkers, crossfietsers, gluurders, takkenslopers opgepast!

Op bovenstaand schema is te zien hoe de uitdunning van naaldbomen in een deel van het duingebied van Koningshof in de periode van 1994-1996 heeft plaatsgevonden. Naaldbomen blijven het hele jaar groen en gebruiken meer water dan loofbomen, die in de winter hun blad verliezen.

Wandelbos Groenendaal, eens een landgoed

Van wat eens een landgoed met park was, is nu een wandelbos overgebleven: wandelbos Groenendaal, ook wel het Groenendaalse Bos genoemd door de gebruikers. In 1913 heeft de gemeente Heemstede het landgoed gekocht, vanaf 1990 wordt ecologisch beheer toegepast.

Slechts de imposante aanblik vanaf de Herenweg, de vijvers met eilandjes en de statige lanen geven de indruk van vroeger weer. Het bos wordt nu (gedeeltelijk) gebruikt om de hond uit te laten (zoals ook bij Caprera en Beeckestijn gebeurt). Teveel is gesloopt, o.a. de Belvédère, om nog een goede indruk te krijgen van de inrichting van het oorspronkelijke landgoed.

Op de bijbehorende weide grazen Schotse Hooglanders, gedetacheerd door Ekogrön, Santpoort en via een gemarkeerd pad kan door de weide worden gelopen.

De oorspronkelijke molen, die het waterbeheer van Groenendaal regelt, ziet er perfect uit en wordt door vrijwilligers van de Stichting Molens Zuid-Kennemerland beheerd. Vroeger heeft hier een stoommachine met behuizing gestaan om de functie van de molen over te nemen. Het was één van de eerste stoommachines in Nederland. Ook hier heeft de sloophamer toegeslagen.

 

De nabijgelegen kinderboerderij 't Molentje biedt een scala aan dieren en is zeker een bezoek waard.

 

Een deel van het bezoekers- en informatiecentrum (staat op het terrein van de kinderboerderij), dat ook een collectie naslagwerken heeft en (natuur)activiteiten verzorgt.

Een insektenhotel maakt het geheel compleet. Overigens bevindt zich in het wandelbos Groenendaal ook nog een echte, commerciële, speeltuin. Deze tuin bestaat sinds 1916 en is de grootste van Zuid-Kennemerland.
Verder zijn er restaurant Landgoed Groenendaal en tennisvereniging Merlenhove in dit gebied gevestigd.

 

Blijkbaar is de omgeving van Groenendaal zeer diervriendelijk, want op een weide verderop zat ook een ooievarenpaar! Helaas was daar geen nest gebouwd en vier ooievaars op één nest lukt niet.

De gemeente Heemstede heeft 2 wandelboekjes over het wandelbos Groenendaal uitgebracht. Deze zijn als pdf van de website van de gemeente Heemstede te downloaden. Interessante boekjes, omdat ook de geschiedenis van Groenendaal wordt besproken.

Opmerking: 

Als men alles optelt: wandelbos + kinderboerderij + speeltuin + restaurant + tennisbanen + parkeerfaciliteiten, dan kan men stellen dat het grondbezit van één persoon/familie ten bate van alle bewoners van de gemeente Heemstede en omgeving is gekomen.

Gemeentehuis Bloemendaal: spectaculaire renovatie

Het gemeentehuis van Bloemendaal, te Overveen, wordt grondig gerenoveerd. Slechts de entree en voorgevel blijven behouden. Aannemer J.P. van Eesteren is begin januari officieel begonnen met de werkzaamheden. Het gemeentehuis lijkt nu meer op een onneembare vesting. Op de foto is de voorzijde met de rechter zijkant te zien. De renovatie gaat zeker anderhalf jaar duren, kosten ruim elf miljoen.

De rechterkant is al losgemaakt van de voorzijde. Een stalen constructie houdt de voorzijde in balans. Op de detailfoto zijn de balken en de dubbellaagse muren van de achterzijde te zien.

De linkerzijde heeft dezelfde hulpconstructie. De detailfoto laat het begonnen sloopwerk zien.

Het is duidelijk, waar de inwoners nu naar toe moeten om hun zaken te regelen en wie de aannemer is.

Het gemeentehuis in 2011. Het huis werd te klein voor alle werkzaamheden betreffende de gemeente Bloemendaal (Aerdenhout, Bentveld (gedeeltelijk, ander deel hoort bij gemeente Zandvoort), Bennebroek, Bloemendaal, Overveen, Vogelenzang).

De omslagfoto laat slechts de buitenkant zien. Binnen het gemeentehuis is heel wat strijd gevoerd over het wel of niet renoveren (referendum-kwestie o.a.), gezien de hoge kosten. Bovenstaand boek is er aan gewijd, het biedt een blik in de gemeente-politiek van Bloemendaal (zie het artikel in De Volkskrant, blz. 13, van donderdag 23 januari 2014, van Sterre Lindhout). Het boek is zelfs "bruikbaar" voor andere gemeenten!